Van tijd tot tijd is Middachten betrokken bij bijzondere projecten waarbij het behoud en/of herstel van historisch erfgoed, natuur en cultuurlandschap centraal staat. Ook voor de bevordering van de biodiversiteit, de verbetering van wandel- en recreatiemogelijkheden en de restauratie van collectie en gebouwen worden projecten geïnitieerd.
Havikerpoort
Onder de noemer Havikerpoort werkt Middachten samen met andere partijen aan herstel van en verbetering van de verbinding tussen Veluwe en Havikerwaard. De Havikerpoort richt zich op natuurontwikkeling, faunapassages, waterherstel, behoud van het agrarische cultuurlandschap en de aanleg van wandel- en fietsroutes. Binnen het project is bijzondere aandacht voor het behoud van de twee particuliere landgoederen Middachten en Hof te Dieren. Uitvoering van het project is op basis van vrijwilligheid. In 2012 is onder de snelweg A348 een ecotunnel aangelegd. Deze wordt onder meer gebruikt door ree, vos en marterachtigen.
Herstel bronbossen
Door het baggeren van sloten in het Middachterbroek, ten behoeve van een goede afwatering van de landbouwgronden, zijn de kwelstromen sinds de jaren ’80 veranderd. Het water trok deels onder het bronbos door en kwam pas in de uiterwaard, het Middachterbroek aan de oppervlakte. Hierdoor dreigde verdroging in de broek-bossen, waar in de kalrijke bronnen zeldzame vegetatie voorkomt. De verdroging vormt een ernstige bedreiging voor dit bijzondere en kwetsbare ecosysteem. Om verdergaande verdroging tegen te gaan heeft het waterschap in 2017 een herstelplan uitgevoerd, waarbij de sloten weer zijn beleemd. Uit onderzoek blijkt dat deze maatregelen gelukkig effect hebben. Het kwelwater komt weer voor een belangrijk deel in de bossen terecht komen. De graslanden in het naastgelegen Middachterbroek worden biologisch beheerd door een van de pachters van het landgoed. Hier ontwikkelen zich bloemrijke hooilanden, die samen met de begroeide oevers van de beken een mooie verbinding via de ecopassage met de Havikerwaard vormen.
Nevengeul voor zand en natuur
K3 Delta werkt samen met Middachten en andere grondeigenaren aan de realisatie van een nevengeul van de IJssel, in het zuiden van de Havikerwaard. Hierdoor zal een groot nat natuurgebied ontstaan, dat wordt ontsloten door een fietsroute met uitkijkpunten. De graafwerkzaamheden leveren zand op dat kan worden gebruikt voor industrie en wegenbouw. De opbrengsten van dit zand komen ten goede aan Stichting Kasteel Middachten ten behoeve van de instandhouding van het landgoed. Inmiddels is in het veld de uitvoering van deze werkzaamheden goed te volgen. Op het water is een drijvend zonnepark gerealiseerd, die de zandzuiger van duurzaam opgewekte stroom voorzien.
Video door filmmaker Onno Gerritse over de ambachtelijk gemaakte boekenkast voor de collectie historische boeken van Kasteel Middachten. De film werd gemaakt als onderdeel van het programma SHARE.