Middachten is een landgoed in bedrijf waar van oudsher hout geoogst wordt. Vanaf de jaren vijftig drukte graaf Aurel zu Ortenburg (1927 – 2001) een grote stempel op het bosbeheer. Hij introduceerde vanuit Duitsland de methode van ‘geïntegreerd bosbeheer’: een bosbouwmethode die uitgaat van de natuurlijke processen in het bos.
Houtoogst
Van oudsher wordt op Middachten hout geoogst. Vooral de laatste 100 jaar is er op het landgoed door de eigenaren en rentmeesters veel geëxperimenteerd met verschillende houtsoorten. Zo zijn na WO II verschillende voor Nederland nieuwe naaldboomsoorten aangeplant. Deze leveren nu prachtig hout op voor woningbouw, zoals de Thuja, die we in Nederland beter kennen als Red Ceder.
Geïntegreerd bosbeheer
Sinds de jaren ’50 heeft graaf Aurel zu Ortenburg een grote stempel gedrukt op de bosbouw. Hij introduceerde het geïntegreerd bosbeheer vanuit Duitsland. Dit is een bosbouwmethode die zoveel mogelijk gebruik maakt van de natuurlijke processen in het bos. Dat betekent dat gebruik wordt gemaakt van natuurlijke verjonging. Dood hout blijft veelal liggen wat de biodiversiteit in het bos ten goede, komt omdat het voedsel biedt aan schimmels en insecten.
Bosbouwmethode
Bij de houtoogst op Middachten vormen het landschap, recreatie en ecologie de belangrijke doelstellingen van het beheer. Geheel volgens de principes van het geintegreerd bosbeheer wordt er geen bos aangeplant, maar gebruik gemaakt van natuurlijke verjonging. Uit de nieuwe bomen worden de beste kwaliteitsbomen geselecteerd. Door bosverzorging en regelmatige selectie wordt gestreefd naar bomen met veel houtkwaliteit. Deze methode wordt tegenwoordig vrijwel overal in Nederland toegepast.
Goede houtkwaliteit
De Middachterbossen hebben een voedselrijke ondergrond (löss) en zijn daarmee geschikt voor loofbomen zoals eik en vooral beuk. Deze bomen hebben op Middachten een goede houtkwaliteit. Het hout van Middachten vindt zijn weg tot soms ver over de landgrenzen. Een gedeelte van het hout wordt op het landgoed zelf gebruikt door de timmerman voor meubels, luiken aan de boerderijen en onderhoud aan de woningen.
Leefgebied
Middachten ligt op de overgang van de hooggelegen Veluwe naar de uiterwaarden van de IJssel. Door deze overgangsgradiënt wordt hier een groot aantal biotopen op een relatief klein oppervlak gevonden. De bossen van de Veluwerand zijn relatief voedselrijk. Het is een belangrijk leefgebied voor het wilde zwijn en de ree. Verder komen hier edelhert, damhert, boommarter, vos en das voor.
Flora
Bij natuurliefhebbers zijn het Kooibos en Fasantenbos en de Elst bij het kasteel bekend. Binnen deze bronbossen zorgt het opborrelende kalkrijke kwelwater van de Veluwe voor een bijzonder milieu, waar zeldzame flora, zoals Ranke sleutelbloem, Knikkend nagelkruid en Paarbladig goudveil en fauna (o.a. Ringslang en IJsvogel) hun habitat vinden. De kalk is afkomstig uit de ondergrond, en lost in het opkomende kwelwater op.
Beheer
Het beheer van het Kooibos en Fasantenbos is gericht op deze natuurwaarden, waarbij de cultuurhistorische aanleg met kenmerkende lanen, hakhout en eendenkooi wordt bewaard.
Havikerwaard
De Havikerwaard is in de winter een belangrijk foerageergebied voor ganzen. Hier vinden ze genoeg voedsel om hun trek te vervolgen. De provinciale snelweg A348 doorsnijdt het landgoed. In 2012 is ter hoogte van het kasteel een ecotunnel aangelegd, waardoor dieren als ree, ringslang, otter en das deze barrière veilig kunnen oversteken. In het Middachter bos, ten noorden van de spoorlijn Arnhem – Zutphen, heeft de wandelaar op rustige momenten kans op een ontmoeting met wild zwijn of edelhert. Hier bevinden zich ook meerdere dassenburchten.
Heeft u vragen over het beheer van Middachten? Neem dan contact op met rentmeester Age Fennema via email: rentmeester@middachten.nl
De documentaire ‘Het Kooibos van Middachten’ vertelt over het landschap rond Middachten en de wijze waarop het landgoed wordt beheerd.
Korte video met uitleg door rentmeester Age Fennema over het ontstaan van de iconische Middachter Allee, de met beukenbomen omzoomde laan tussen De Steeg en Dieren.